Column | Informatieavonden asielbeleid

De afgelopen weken zijn de inwoners van alle kernen van de gemeente Dinkelland uitgenodigd voor informatieavonden over asielbeleid en de ‘migratieketen’. Op zes verschillende locaties in Dinkelland heeft ons team Migratie een presentatie gegeven en ben ik samen met mijn collega bestuurders in gesprek gegaan met de aanwezigen. Ik wil in deze column graag terugblikken op deze avonden, die wij als erg waardevol hebben ervaren.

Aanleiding voor deze informatieavonden

Eind juni heeft de gemeenteraad het college opdracht gegeven om met een voorstel te komen voor een asielopvanglocatie (azc) in Dinkelland. Deze opdracht kwam trouwens niet zomaar uit de lucht vallen. Het is een lokaal antwoord op het grote migratievraagstuk dat in heel Nederland speelt. Om ervoor te zorgen dat alle inwoners hiervan op de hoogte zijn, ontving elk huishouden in Dinkelland in juli hierover een brief. Hierin werd kort uitgelegd hoe onze gemeente omgaat met dit vraagstuk. Als vervolg hebben we de afgelopen weken informatieve bijeenkomsten georganiseerd op zes locaties in Dinkelland, zodat iedereen dichtbij een bijeenkomst kon bijwonen.

Terugblik

Tijdens de informatieavonden is uitgelegd wat nu precies het verschil is tussen vluchtelingen, zoals derdelanders en veiligelanders, asielzoekers, Oekraïense vluchtelingen en statushouders. In de presentatie werd toegelicht wat er gebeurt wanneer een vluchteling in Nederland aankomt. Hoe de procedure voor screening en toelating verloopt en welke instanties daarbij betrokken zijn.

We hebben laten zien hoe de migratieketen ‘verstopt’ is geraakt. Er is een tekort aan beschikbare bedden in asielzoekerscentra en een gebrek aan personeel bij zowel de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) als het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Daarnaast komen er onvoldoende woningen beschikbaar voor statushouders waardoor de door- en uitstroom vanuit een azc vastloopt. Tegelijkertijd blijven er nieuwe vluchtelingen komen.

“Er worden zorgen geuit, maar we merken ook dat er veel begrip is voor het feit dat de gemeente een actieve rol pakt”

Wat betekent dit voor Dinkelland?

De druk op alle soorten opvang blijft toenemen en dit heeft gevolgen. In onze presentatie hebben we laten zien wat dit betekent voor Nederland, voor Twente en uiteindelijk voor Dinkelland. Hoeveel opvang wij als gemeente moeten organiseren voor de verschillende groepen en welke ondersteuning wij hierbij moeten leveren. Na afloop van de presentatie kregen de aanwezigen ruimschoots de kans om vragen te stellen aan de aanwezige bestuurders. Er worden zorgen geuit, maar we merken dat er ook veel begrip is voor het feit dat de gemeente een actieve rol pakt in het zoeken naar oplossingen.

Waar heeft de gemeente invloed op?

Bij vrijwel elke bijeenkomst stelde wel iemand de vraag of we de instroom van vluchtelingen in Nederland kunnen beperken. Het is belangrijk om duidelijk te maken dat de gemeente hier daadwerkelijk geen controle over heeft. Deze verantwoordelijkheid ligt bij de landelijke overheid, in samenwerking met Europa. Als gemeente hebben we de taak om Oekraïense vluchtelingen, asielzoekers en statushouders op te vangen. We hebben wel deels invloed op hoe we deze taak uitvoeren, vooral als we zoveel mogelijk de regie pakken.

Tijdens de bijeenkomsten hebben we benadrukt dat we ons uiterste best doen om de opvang zo te organiseren dat dit zowel in het belang is van onze inwoners als van de mensen die we opvangen. Dit gaat niet alleen over de keuze van de locatie, maar ook hoe we omgaan met de mensen die we opvangen.

“We willen direct beginnen met de inburgering, en niet wachten tot iemand - na een paar jaren vervelen in het azc - een woning krijgt toegewezen”

Iedereen moet mee kunnen doen

We willen sowieso dat iedereen in Dinkelland, die dat kan, werkt en/of leert en meedoet in onze samenleving. Dit is makkelijk gezegd, maar het heeft grote gevolgen. Als we een azc opzetten, betekent dit dat we willen dat mensen vanaf het moment dat ze hier aankomen Nederlands leren en het liefst zo snel mogelijk aan het werk kunnen of gaan studeren. We willen ook direct beginnen met de inburgering van statushouders, en niet wachten tot iemand - na een paar jaren vervelen in het azc - een woning krijgt toegewezen. Als je werkt voel je jezelf waardevoller en leer je de taal makkelijker. En als je de taal spreekt, kun je makkelijker contact maken en wordt integratie eenvoudiger. Dit helpt ook bij het snel aanpassen aan onze cultuur.

Bovendien realiseren we ons dat we in Dinkelland nog een achterstand hebben in te halen. Mensen met taalachterstanden, laaggeletterdheid en beperkte toegang tot de arbeidsmarkt verdienen speciale aandacht. We zijn bezig met het aanpassen van de maatschappelijke begeleiding om al deze doelen te bereiken.

Waar komt het azc?

Tijdens de avonden hing natuurlijk steeds de vraag in de lucht waar het azc gaat komen. “Dicht bij mijn kern of juist ergens anders of in het buitengebied?” Die vraag kunnen we nog niet beantwoorden, maar we kunnen wel uitleggen welke stappen we nemen. Wij willen regie houden op de locatie en de invulling daarvan. Om ervoor te zorgen dat de plek aan onze eisen voldoet, hebben we in een intentieovereenkomst met het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) afgesproken dat wij samen die plek zoeken. Wij willen een azc dat passend is voor asielzoekers én dat passend is voor de Dinkellandse samenleving.

Inventarisatie van mogelijke opvanglocaties in heel Dinkelland

In opdracht van de gemeenteraad wordt er gewerkt aan een inventarisatie van mogelijke opvanglocaties in heel Dinkelland, die geschikt zijn voor de opvang tot 125 asielzoekers. Hierbij kijken wij bijvoorbeeld naar gronden die de gemeente zelf in bezit heeft, maar ook inwoners dragen locaties aan. Hier zijn we op dit moment nog mee bezig. Of een locatie geschikt is hangt af van heel veel zaken. Zoals de ligging, of stroom en riolering kunnen worden aangelegd, hoe vervoer kan worden geregeld, welke veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen, of stikstof belemmerend is, of er sprake van een milieu of geluidszonering, et cetera. Voor sommige plekken moeten we nog extra onderzoek doen om dat goed in beeld te krijgen. Uiteindelijk maken we op basis van al deze aspecten een voorstel aan de gemeenteraad.

De gemeenteraad beslist

Als de inventarisatie is afgerond zal het college op basis van de top van de lijst een voorstel doen aan de gemeenteraad. Hierin worden één of meer locaties voorgesteld. Wij vinden communicatie hierover erg belangrijk. Voordat wij iets openbaar maken over de locatie(s), zullen we van elke locatie de betrokken kernraad en de mensen die in de buurt van de locatie wonen op de hoogte brengen van het voorstel.

Zodra de gemeenteraad een beslissing heeft genomen over de locatie, beginnen we met de vervolgstappen om het azc te realiseren. Dit omvat onder meer het opstellen van een veiligheidsplan en hoe we regelmatig zullen rapporteren aan de gemeenteraad. Ook is er aandacht voor hoe we omwonenden en andere betrokkenen mee laten denken en helpen. Maar het uiteindelijke besluit is aan de raad.

Wanneer is er meer duidelijkheid?

Het is nog niet bekend wanneer de inventarisatie precies klaar is. We verwachten wel dat dit nog in 2023 zal zijn. Daarna moet het azc nog gerealiseerd worden. Een locatie die al staat zal eerder in gebruik kunnen worden genomen dan een locatie die we nog moeten bouwen. Het bouwen van een azc gaat meestal niet erg snel. We moeten er rekening mee houden dat dit zomaar een jaar of meer kan duren.

Positieve ervaring

Als ik terugkijk op de informatieavonden, dan kan ik zeggen dat ik deze als erg positief heb ervaren. Natuurlijk met veel verschillende meningen en soms wat gezonde spanning, maar ook met humor en respect. Namens college en team Migratie, dank daarvoor!

Cel Severijn
Wethouder gemeente Dinkelland
 

Heeft u vragen naar aanleiding van de informatieavonden of deze column?
Mail uw vraag dan naar migratie@dinkelland.nl of kijk op www.dinkelland.nl/migratie